Therapietrouw tijdens de zwangerschap

Gebruiken zwangere vrouwen medicijnen zoals voorgeschreven? Met die vraag ging Beau de Korte aan de slag voor haar wetenschappelijke stage tijdens de studie Geneeskunde. De resultaten van dat onderzoek dat gedaan is met gegevens uit de PRIDE Study zijn inmiddels gepubliceerd, maar er is ook een verlofonderzoek naar therapietrouw tijdens de zwangerschap opgezet. De MAMP-studie wordt op dit moment uitgevoerd in meerdere Europese landen.

Over therapietrouw

De term therapietrouw beschrijft de mate waarin een persoon medicatie inneemt zoals afgesproken is met de arts. Hieronder valt ook het innemen van de medicatie op de afgesproken tijdstippen, de juiste hoeveelheid en tijdens de gehele periode waarin het voorgeschreven is. De WHO schat dat ongeveer de helft van alle personen die dagelijks medicatie nemen slechte therapietrouw heeft. Zij gebruiken de medicatie dus niet zoals de arts ze voorgeschreven heeft.

Onderzoek binnen de PRIDE Study

Voor haar onderzoek vergeleek Beau samen met de andere teamleden gegevens van 816 PRIDE Study deelneemsters uit dagboekjes over medicijngebruik met gegevens van apotheken. Hieruit bleek dat de meeste medicijnen die voorgeschreven waren (met name de medicijnen voor chronische of zwangerschapsgerelateerde aandoeningen) ook daadwerkelijk gebruikt waren. Wel werd van de gebruikte medicijnen ongeveer 1/3 niet gebruikt zoals voorgeschreven. Hierbij werden medicijnen zoals antibiotica en ijzertabletten voor een korte periode gebruikt dan voorgeschreven of in een lagere of hogere dosering. Dit onderzoek is gepubliceerd in het British Journal of Clinical Pharmacology.

Het niet gebruiken van medicijnen zoals voorgeschreven kan negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van de aanstaande moeder en haar ongeboren kind. We weten echter niet wat de redenen waren om de medicijnen niet te gebruiken zoals voorgeschreven. We hopen dit in de toekomst verder te kunnen onderzoeken.

Vervolgonderzoek: de MAMP-studie

Een van de redenen waarom er weinig bekend is over therapietrouw bij zwangeren is dat er geen standaardset vragen is om dit goed te kunnen meten. Samen met onderzoekers van de Universiteit van Oslo is een vragenlijst ontwikkeld om therapietrouw bij antidepressiva en astmamedicijnen te meten. In de MAMP-studie (MAMP: Medication Adherence Measurement in Pregnancy) bepalen we de effectiviteit van de nieuwe vragenlijst. Daarnaast proberen we beter inzicht te krijgen in omstandigheden die de therapietrouw beïnvloeden.

De MAMP-studie wordt uitgevoerd in Nederland, België, Noorwegen, Zweden, Denemarken, Frankrijk, Italië, Ierland en Zwitserland. In die landen vragen we vrouwen die zwanger zijn of in het afgelopen jaar bevallen zijn en die tijdens of in het jaar voor de zwangerschap antidepressiva of astmamedicijnen gebruikt hebben om eenmalig een anonieme vragenlijst in te vullen. Meer informatie over deelname kunt u hier vinden.